Divan Sohbetleri’mizin31 Ocak tarihli post sahibi Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tayfun Amman idi. Sohbete iştirak edenlerin ne dinlemek arzusunda olduğunu bilmek istediğini belirterek sözlerine başlayan Prof. Dr. Amman, bizimle bazı hikâyeler paylaştıktan sonra “benim en çok önemsediğim şey medeniyettir” diyerek konuya giriş yaptı.
“Kültürün Toprağa Kök Salmasıdır Medeniyet”
“Farklı ilgilerimiz olmasaydı medeniyet olur muydu? Bilim, teknoloji, hukuk, sanat, edebiyat önemli midir, önemsiz midir? Bunların hepsi medeniyet olma yolunda farklılıklardan bütünlük oluşturan önemli şeylerdir. Hepsi insani bir birikimdir ve bunlardan kolayca söz edebilmek için bunların bütününe medeniyet diyoruz. Kültürün toprağa kök salmasıdır medeniyet. Tenkit edemediğimiz şeyi geliştiremeyiz. Her tercih bir bedel getirir. Hayat tercihlerden ibarettir, medeniyet de bir tercihtir.”
“Medeniyetimiz Uykudadır”
“Bizim medeniyetimiz Braudel’in tanımıyla uykudadır. Ölmüş medeniyetler vardır ama medeniyetler kolay kolay ölmez. Biz medeniyetten bahsederken tarihimiz aklımıza gelir. Medeniyet canlı olsa bugününü konuşuruz. Biz medeniyet kırılması yaşamış bir ülkeyiz.” sözleri sonrasında Prof. Dr. Amman, medeniyetin var olabilmesi için başka medeniyet ve kültürlerden etkilenmiş olması gerektiğini vurgulayarak “kültürü o kültüre mensup herkes üretir. Fakat medeniyeti o kültürün elitleri üretir” dedi.
“İslâm’ın üç esası vardır: İman, ibadet, ahlak. Bugün medeniyetimizin ahlakla ilgili eserlerini, filozoflarımız Yunanlardan almış ve kendi ruhlarını vermişlerdir. Kış uykusunda olan medeniyetimizi uyandırmak için olumsuzları eleyip olumluları kendimize uyarlamamız gerekir” diyen Prof. Dr. Amman, “biz şimdi alınması gerekenleri atıp, atılması gerekenleri alıyoruz. Bunun tersini yapmaya başladığımızda işler yoluna girmeye başlar” diyerek çözüm yolunu önerdi.
Ben’den Biz’e Yolculuk
“Kendimizi düşünmek benden başlar ve her çeşit bize dönüşür. Nefs muhasebesi dediğimiz şey dini terminolojide cihadı ekberdir. Bu mücadele kendimiz üzerine düşünmeden olacak bir şey değildir. İnsanın kendisini değerlendirmesi zordur, insandaki en güçlü güdü kendini kayırma güdüsüdür. İnsan olmak, kendini kayırma güdüsünü biraz törpüleyip kendini değerlendirme güdüsünü geliştirmeyi gerektirir.”Buradan çıkarmamız gereken anlamın “medeniyetimizi iyileştirmek yolunda kendimizi düşünerek başlayıp biz olan aileye, topluma vs. ulaştığımızda bazı şeylerin değişeceği gerçeği” olduğunu söyleyen Prof. Dr. Amman, gelen soruları cevapladıktan sonra bu keyifli konuşma bir hatıra fotoğrafı ile son buldu.
Hazırlayan
Sümeyye ÖRNEK(İhtisas 1)
