Divan Sohbetleri programının 6 Şubat 2015 Cuma akşamı konukları Prof. Dr. Hayati Durmaz ve sinema eleştirmeni Coşkun Çokyiğit, Yusuf Özarslan ve Bünyamin Aksungur idi.
Hayati Durmaz açılış konuşmasını yapmasının ardından vakfımızın kurucuları Durmuş HOCAOĞLU, Kemal Çapraz ve Ömer Lütfi Mete başta olmak üzere ebedi âleme göçmüş bütün hocalarımız için okunan dua ile sohbetine başladı.
İlk olarak söze Kırım’dan başladı. Hâkimiyetimiz ve irademiz üzerinden kalktıktan sonra öksüz ve yetim kalan Kırım’dan… Tarihimizde az bilinen hazin bir hadise olan Kırım sürgünü ve ardından gelen mücadele yıllarındaki çalışmalarından ve anılarından bahsetti. O dönemde karşılaşılan zorlukları, yapılan katliamları, görülen eziyetleri anlattı. Yapılan binlerce belki de milyonlarca katliamdan sadece bir tanesi olan ve dinlediğinde kendisinin de çok etkilendiği bir hikâye vardı; İsmail Otan’ın hikâyesi…
İsmail Otan Kırım sürgünü sırasında 8-9 yaşlarında bir çocuktur ve 5 yaşında bir kardeşi vardır. Sürgün sırasında; Sovyet askerlerinin yaklaştığını gören anne-baba çocuklarına evden çıkmalarını söyler. İsmail Otan kardeşi ile birlikte evden 50-60 metre uzakta iken Sovyet askerleri tarafından görülür ve iki asker arasında geçen nişancılık tartışması sonucu İsmail Otan’ın 5 yaşındaki kardeşi hedef seçilir ve keyfi bir şekilde vurularak öldürülür. Ardından evden çıktığında oğlunun öldürüldüğünü gören baba askerlere saldırır ve baba da orada öldürülür.
Kırım üzerine devam eden sohbet dönemi yaşamış ve o dönemin göç hikayelerini en iyi anlatan ‘Korkunç Yıllar’,’O Topraklar Bizimdi’ gibi kitapların yazarı Cengiz Dağcı’yı hocalarımızın hoş sohbetleri ve anıları ile yad ettik.
Kısa bir süre önce ‘Korkunç Yıllar’ romanından beyaz perdeye ‘Kırımlı’ ismiyle aktarılmış olan sinema filmini sinema eleştirmeni Coşkun hocamız yorumladı ve fikirlerini bizimle paylaştı. Filme çok emek verilmiş, karakterlerin iyi bir şekilde oluşturulmuş olduğunu ve tarihi gerçeklere büyük ölçüde bağlı kalındığını söyledi.
Bununla birlikte böyle kaliteli filmlerin ödüllendirilmesi gerektiğini ve en büyük ödülün o filmi sinemada izlemek olduğuna değindi. Ancak toplum olarak sinema konusunda yeterli olmadığımızı, filmlerimize sahip çıkmadığımızı kendi sinemamıza ait filmlere bile yabancı olduğumuzu, kendi filmlerimizi bile bilmediğimizi belirtti.
Sinemanın etkisinden de ayrıca bahseden hocamız bugün sinema ve kültürel faaliyetlerin çok etkili bir güç olduğunu ve sessiz savaş diye nitelendirilmesinin sebebini, insanların fikirleri, düşünceleri üzerinde nasıl bu kadar etkin bir güç olduğunu bizlere açıkladı. Bu sebepten dolayı bizlerin sinema hakkındaki bilgilerimizi genişletmemizin, düşünce dünyamızı zenginleştirmemizin ne kadar önemli olduğuna işaret etti.
Sohbetimiz bir süre daha sinema üzerine devam etmesiyle Coşkun hocamızın sayesinde Hayati Durmaz hocamızın bu alandaki çalışmalarından haberdar oluyoruz. Hocamız anılarını bizimle paylaşırken zihinlerimizde oluşan “Yeşilçam’da Ülkücü Hareket nasıl başladı?” sorusu cevabını bulmuş oluyor.
Rahmetli Ensar Kılıç İstanbul’a gelişiyle doğrudan Hayati Durmaz hocaya ulaşır. Der ki: ‘Emir geldi, Yeşilçam’da bir Ülkücü Hareket başlatacağız.’ Ardından iki arkadaş Yeşilçam kıraathanesine gider. Orada birkaç oyuncu ve yönetmen ile görüşürler ve bir film yapma fikri doğar. Güneş ne zaman doğacak filmi hazırlanır ve Yeşilçam’da Ülkücü Hareket başlamış olur…
Coşkun Çokyiğit henüz üniversite öğrencisi iken Necip Fazıl ile röportaj yapar ancak yolda röportaj metinlerini kaybeder. Daha sonra üstadın yanına giderek ‘Üstadım içinde kıymetli evraklar, röportaj metni ve bol miktarda para bulunan çantamı kaybettim.’ Üstad:’Boşver evrakları kaç para kaybettin?’ diye sorar. Soru münasip bir şekilde cevaplandıktan sonra Çoşkun hoca daha sonra tekrar röportaj yapmak ister. Tam kağıt kalem çıkarmak için çantayı eline aldığında Üstad:’ Sen dur, zaten paranı da kaybetmişsin.’ diyerek evin yardımcısına kağıt kalem getirmesini söyler.
Üstad hakkında uzunca bir sohbetin ardından dua ve rahmetle andık. Saatler ilerlemiş sohbet sona ermişti. Hayati hocamızın kapanış konuşmasının ardından hepimizin bu hoş sohbetin gönüllerde bıraktığı huzurla divandan ayrıldık.
Nevzat ÖMERBAŞOĞLU
